Güncel Sayı

Cilt: 14 Sayı: 3, 15.09.2024

Yıl: 2024

Makaleler

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi (GUFBD), Gümüşhane Üniversitesi'nin yayın organıdır. Dergi kapsamında bütün Fen, Teknoloji, Mühendislik, Tarım ve Mimarlık Alanlarında daha önce başka yerlerde yayınlanmamış, özgün, araştırma makaleleri, derlemeler ve editöre mektuplar yayınlanır (anket çalışmaları dergimizin konu kapsamına uygun değildir). Dergi bilimsel ve hakemli bir dergi olup, Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında olmak üzere yılda dört kez çevrimiçi ortamda yayımlanır.


Derginin amacı araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin bilimsel yayına dönüştürülmesi, ulusal ve uluslararası indekslere girerek evrensel bilime katkı sağlamaktır.

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi (GUFBD), Gümüşhane Üniversitesi'nin yayın organıdır. Dergi kapsamında bütün Fen, Teknoloji, Mühendislik, Tarım ve Mimarlık Alanlarında daha önce başka yerlerde yayınlanmamış, özgün, araştırma makaleleri, derlemeler ve editöre mektuplar yayınlanır (anket çalışmaları dergimizin konu kapsamına uygun değildir). Dergi bilimsel ve hakemli bir dergi olup, Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında olmak üzere yılda dört kez çevrimiçi ortamda yayımlanır.


Derginin amacı araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin bilimsel yayına dönüştürülmesi, ulusal ve uluslararası indekslere girerek evrensel bilime katkı sağlamaktır.

                                                                                                                                   YAZAR REHBERİ
1. KAPSAM ve GENEL BİLGİ

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi (GUFBD), Gümüşhane Üniversitesi'nin yayın organıdır. Dergi kapsamında bütün Fen, Teknoloji, Mühendislik, Tarım ve Mimarlık Alanlarında daha önce başka yerlerde yayınlanmamış, özgün, araştırma makaleleri, derlemeler ve editöre mektuplar yayınlanır (anket çalışmaları dergimizin konu kapsamına uygun değildir). Dergi bilimsel ve hakemli bir dergi olup Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında olmak üzere yılda dört kez çevrimiçi ortamda yayımlanır.

Derginin amacı araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin bilimsel yayına dönüştürülmesi, ulusal ve uluslararası indekslere girerek evrensel bilime katkı sağlamaktır.

2. YAYIN DİLİ ve ANLATIM
Dergide yayınlanacak tüm yazılar için yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir. Anahtar kelimeler alfabetik sıralamaya uygun olarak verilir. İngilizce anahtar kelimeler (keywords) ise yine bu sıralama dikkate alınarak yazılır. Makale içerisinde yazar tarafından gerçekleştirilen çalışmalara yönelik (deneysel çalışmalar, analizler vb) anlatımlarda üçüncü şahıs kullanılmaya özen gösterilmelidir.

3. ELEKTRONİK ORTAMDA BAŞVURU
Dergi ile ilgili tüm yazışmalarda DergiPark tarafından sağlanan arayüz kullanılmalıdır. Dergi yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmış makaleler, basılı kopyaya gerek olmaksızın, ULAKBİM DergiPark üzerinden https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumusfenbil/ adresi kullanılarak gönderilmelidir. Dergiye makale göndermek isteyen yazarların yazım kuralları ile birlikte "Gönderi Kontrol Listesi"ndeki her maddeyi de kontrol etmeleri gerekmektedir. Makaledeki bilgilerin doğruluğunun sorumluluğu yazar(lar)a aittir.
Yayınlanacak makalelerde, araştırma ve yayın etiğine uygunluk esastır. "Makale Gönderimi ve Telif Hakkı Devir Formu" doldurulup bütün yazarlar tarafından imzalanmalıdır. Yayın ile ilgili işlemler bu formun tesliminden sonra başlar. Bu formun farklı kopyaları başka şehirlerde yaşayan yazar(lar) tarafından ayrı ayrı imzalanıp gönderilebilir. Dergi ana sayfasında yer alan “Etik İlkeler ve Yayın Politikası” yazarlar tarafından önemle dikkate alınmalıdır.
Hayvanların veya zararlı maddelerin kullanıldığı araştırmalarda “Etik Kurul İzin Belgesi”nin makaleye eklenmesi gerekir. İnsanların denek olarak kullanıldığı araştırma sonuçlarını içeren makalelerde yazar(lar), “insan denemeleri üzerinde yetkili kurul” etik standartlarına ve gözden geçirilmiş Helsinki bildirgesi 1983’e uygunluğunu belgelemeleri gerekir.

4. DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’ne iletilen yazılar öncelikle dergi baş editörünün yönlendireceği alan editörü tarafından konu başlığı ve anahtar kelimelere dayanılarak biçimsel açıdan değerlendirilir. Ön kontrol aşamasında öncelikle intihal tespit yazılımları kullanılarak benzerlik raporları oluşturulur. Aday yayının benzerlik raporu toplamda %20 den az olmalı ve tek bir kaynaktan ise %4 oranından fazla olmamalıdır. Daha sonra incelenecek yayının dergi formatına uygun olup olmadığına karar verilir. “Makale Gönderimi ve Telif Hakkı Devir Formu” olmayan veya eksik olan aday yayınlar ile benzerlik oranı sınırlarını aşan aday yayınlar ön incelemeye alınmaz. Öninceleme aşamasını geçen yazılar dergi baş editörü tarafından inceleme sürecinin gerçekleştirilmesi için ilgili alan editörüne yönlendirilir.
Alan editörü bilimsel içerik bakımından değerlendirilmek üzere aday yayını, konusuna uygun olarak en az üç hakeme yönlendirir. Hakem seçiminde öncelikle konu ile ilgili dergi yayın danışma kurulu üyelerinden ya da alanında uzman başka bir bilim insanından yararlanılır. Hakemler değerlendirmeleri sonucunda, uygun, düzeltilerek yayınlanabilir, düzeltildikten sonra tekrar görmek isterim, istediğim düzeltmelerin kontrolünü derginin uzman bilimsel ekibi tarafından yapılması uygundur veya yayınlanamaz şeklinde kararları verebilirler.
Düzeltme istenen yazılarla ilgili olarak yazar gerekli düzeltmeleri yapar. Ayrıca katılmadığı hususlarla ilgili olarak gerekçeli yazısını dergiye gönderir.
Hakem kurulu tarafından farklı türde değerlendirilen yazılar için alan editörü kendi görüşünü de ekleyerek değerlendirmenin sonuçlandırılması için baş editöre iletir. Değerlendirmede son karar baş editöre aittir. Baş editör gerekli görürse yeni bir hakem tayin eder veya yazı ile ilgili kararını sonuçlandırır.
Tüm değerlendirmeler sonucunda kabul ya da red kararı gerekçeleri ile birlikte DergiPark üzerinden yazışmadan sorumlu yazara iletilir.
Değerlendirme sonucu kabul kararı verilecek makaleler yazım ve dil editörüne yönlendirilerek ilgili makalenin yazım ve dil yönünden incelemesi ile dergi yazım kuralları açısından uygunluğu sağlanır. Kabul edilen makaleler dergi sekreteryası tarafından esasa bağlı kalınarak yayına uygun formata dönüştürülür.
Dergide yayımlanan makaleler başka hiç bir yerde yayımlanamaz veya bildiri olarak sunulamaz. Kısmen veya tamamen yayımlanan makaleler kaynak gösterilmeden hiçbir yerde kullanılamaz. Dergiye gönderilen makalelerin içerikleri özgün, daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Değerlendirmeye sunulacak çalışmaların bir başka dergiye gönderilmediği veya basılmadığı ön yazı ile belirtilmelidir.
Makale basım için kabul edilmezse “Makale Gönderimi ve Telif Hakkı Devir Formu” nun yasal bir önemi kalmaz ve hükümsüz olarak kabul edilir. Bu formun imzalanması ile yazarlar, makalenin “Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi” dergisi ve web sayfasında yayınlamasına ilaveten makalenin tamamı veya bir kısmının yasal olarak çoğaltılması ve dağıtılması hakkını Gümüşhane Üniversitesi’ne devrederek, kendi haklarından feragat etmektedirler.

5. MAKALE TÜRLERİ
Dergide yayınlanan farklı yayın formatları ile ilgili bilgiler ve yazı türlerine göre yazarların dikkat etmeleri gereken hususlar şu şekildedir:
5.1 Araştırma Makaleleri: Türkçe Başlık, İngilizce Başlık, Yazarlar, Adresler, Türkçe Öz, Türkçe Anahtar Kelimeler, İngilizce Öz, İngilizce Anahtar Kelimeler, Giriş, Amaç, Gereç ve Yöntem, Bulgular, Tartışma ve Sonuçlar, gerekli ise Etik konular, Katkı Belirtme ve Teşekkür, Kaynaklar, Şekil ve Tablolarla ilgili açıklamalar içermelidir. Makale konunun uzmanları tarafından tekrarlanabilecek şekilde yeterli bilgiyi içermelidir. Bu tür makalelerde ana metin 3500-4000 kelime arası olmalı, kaynak sayısı 40’ı aşmamalıdır.
5.2 Derlemeler: Yazar(lar)ın uzmanlık alanında yapılmış eski araştırmaların derlenip eleştirel bir şekilde yorumlanıp ortaya yeni bir görüş ileri süren çalışmaları kapsamalıdır. Bu tür makale öneren yazar(lar)ın en az 10 SCI-Expanded makalesi bulunmalı ve bunların en az 5 tanesi derleme yaptığı alanda olmalıdır. Derlemeler, Türkçe Başlık, İngilizce Başlık, Yazarlar, Adresler, Türkçe Öz, Türkçe Anahtar Kelimeler, İngilizce Öz, İngilizce Anahtar Kelimeler, Giriş, Ana Bölümler, Alt Bölümler, Sonuç, Katkı Belirtme ve Teşekkür, Kaynaklar, Şekil ve Tablolarla ilgili açıklamalar içermelidir. Ana metin en fazla 5000 kelime olup kaynak sayısında bir kısıtlama yoktur. Bu tür çalışmalar literatürle ilgili geniş bir tartışma ortaya koymalı ve kaynak sayısı en az 40 olmalıdır.
5.3 Editöre Mektup: Dergide yayınlanmış makaleler hakkında veya ilgili diğer konularda soru sormak, görüş bildirmek isteyenlerin yazıları bu türde değerlendirilir. Bu tür yazılarda kapsam ve etik kavramlar göz önünde bulundurulur. Ana metin en fazla 1000 kelime olup kaynak sayısı 10’u geçmemelidir.

6. MAKALENİN HAZIRLANMASI
Dergiye değerlendirilmek üzere yayın gönderecek yazarların dergimiz yazım şablonlarını dikkate alarak yayınlarını hazırlamaları ve gerekli olan diğer belgelerle birlikte sisteme yüklemeleri gerekmektedir.

ETİK İLKELER VE YAYIN POLİTİKASI

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi yayıncı, baş editör, editör, hakem ve yazarların bilimsel ve akademik sorumluluk bilincine sahip olarak gerek etik kural ve davranışlara gerekse bilimsel değer ve ilkelere uygun hareket etmeleri adına bu kılavuzu yayınlamıştır. Bu kılavuz genel ilkeleri ile Uluslararası Etik İlkeler ve Yayın Politikası Yayın Etik Komitesinin 2011 yılında yayınlamış olduğu “Dergi Editörleri Uygulama Kılavuzuna” dayanmaktadır. (Committee on Publication Ethics, 2011).



Baş Editör ve Editörlerin Görevleri

Tarafsızlık ve Yayın Kararları

Baş Editör, Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi'ne gönderilen her çalışmayı, yazarın ırkı, cinsiyeti, dini inancı, etnik kökeni, vatandaşlığı veya siyasi felsefesine bakılmaksızın bilimsel içeriği açısından incelenmesini sağlamalıdır. Baş Editör ve editörler dergiye gönderilen yayınları öncelikle çalışmanın özgünlüğü, bilimselliği, alanına katkısı, dil bakımından anlaşılabilirliği gibi akademik nitelikler ile dergi kapsamına uygunluklarını dikkate alarak değerlendirirler. Baş Editör ve editörler dergiye gelen çalışmanın kabulünden, reddinden ya da yazardan iyileştirmeler istemekten sorumludur. Bazı durumlarda editörler karar vermeden önce yazardan birden fazla turda düzeltmeler isteyebilir. Editörler değerlendirme sonuçlarını olabildiğince kısa sürede baş editöre iletirler. Baş editör karar aşamasında tüm süreci dikkatle ele alır ve nihai değerlendirmesini sonuçlandırır.

Gizlilik

Baş Editör ve editörler kurulu üyeleri, gönderilen bir makale hakkında herhangi bir bilgiyi ilgili yazar, hakemler, potansiyel hakemler, dil editörleri, mizanpaj editörü ve diğer editör danışmanları dışında kimseyle paylaşamaz.

Açığa Vurma ve Çıkar Çatışmaları

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Baş Editör ve editörler kurulu üyeleri, gönderilen bir çalışmada verilen yayınlanmamış materyalleri, yazarın açık yazılı izni olmadan kendi araştırması için kullanamaz. Baş editör, editörlerin, yazar/lar, şirket/ler veya kurum/lardan herhangi biri ile işbirliği veya bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu durumlarda yayının ön inceleme ve değerlendirme aşamalarını yapmaları için yayın kurulunun başka bir üyesini görevlendirir.
Yayın Bütünlüğünü Sağlama
Baş editör, yayıncı ile beraber, yayın etiğine aykırı olduğu rapor edilen her davranışı yayın tarihine bakmaksızın inceler. COPE prosedürlerine göre etik olmayan bir durumun tespiti halinde ilgili yayınla alakalı bir hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme olduğuna dair bildiri yayınlamaktan sorumludur.



Hakemlerin Görevleri

Editöryal Kararlara Katkı

Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisinde değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler, yazarlar ile doğrudan iletişime geçmez. Değerlendirme formları ve hakem raporları editör sayesinde dergi yönetim sistemi aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Hakem değerlendirmesi, yazarla editör aracılığı ile sağlanan iletişim yoluyla makaleyi geliştirmede ve editörün çalışma hakkında karar almasında yardımcı olur.

Gizlilik

İncelenmek üzere alınan tüm çalışmalar gizli belgeler olarak değerlendirilmelidir. Baş editör ya da editör tarafından yetki verilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya başkalarıyla tartışılmamalıdır. Baş Editör ya da editör, bu yetkiyi ancak hakem incelemesine katkı sağlayabilecek istisnai bir koşul olması durumda verebilir.

Açığa Vurma ve Çıkar Çatışmaları

Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen bilgiler veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel avantaj için kullanılmamalıdır. Hakemler yazarlardan herhangi biri ile rekabetçi, işbirliğine dayalı veya diğer ilişkilerden veya bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu makaleleri değerlendirmeyi kabul etmemelidir.

Nesnellik Standartları

Hakemler tarafından yapılan incelemeler objektif bir şekilde yapılmalıdır. Yazarlara kişisel eleştiri kabul edilemez. Hakemler, uygun destekleyici argümanlarla görüşlerini açıkça ifade etmelidir.

Hızlılık

Çalışmayı gözden geçirme konusunda yeterli olmadığını düşünen veya zamanında gözden geçirmenin mümkün olmayacağını bilen davet edilen herhangi bir hakem, alternatif hakemlerle iletişime geçilebilmesi için olabildiğince kısa sürede editöre haber vermelidir.

Kaynak Belirtme

Hakemler, daha önce yayınlanmış herhangi bir çalışmaya benzerliği olan yayınları fark etmesi durumunda editörleri bilgilendirmelidirler. Ayrıca çalışmada atıf olarak belirtilmeyen alıntılar varsa bunları yazarlara bildirmelidirler.



Yazar(lar) ın Görevleri

Yazım Kuralları

Yazarlar derginin yazım kurallarına uymalıdır.

Özgünlük, İntihal ve Teşekkür

Yazarlar, gönderdikleri çalışmanın tamamen orijinal olduğundan emin olmalıdır. Yazarlar, makalenin daha önce başka bir yerde yayınlanmadığını onaylamalıdır. Yazarlar uygun bir şekilde istifade edilen çalışmalardan alıntı yapmalıdırlar. Yazarlar, çalışmanın orijinal olduğunu belirten ve telif hakkı ihlalini önleyen Makale Telif Hakkı ve Devir Formunu imzalayarak göndermelidir.

Makalenin Yazarlığı

Makalede adı geçen tüm yazarlar araştırmaya önemli ölçüde katkıda bulunmuş olmalıdır. Makaleyi dergiye gönderen yazışmalardan sorumlu yazar, katkıda bulunan tüm ortak yazarların dahil edilmesi ve katkısı olmayan kişilerin yazar listesine dahil edilmemesini sağlar. Makalenin değerlendirme aşaması veya sonrasında yazar ekleme ya da çıkarma yapılmaz.

Çıkar Çatışmaları

Yazarlar, makaleyi etkilediği şeklinde yorumlanabilecek herhangi bir çıkar çatışması konusunda editörleri bilgilendirmelidir.

Tehlikeler, İnsan veya Hayvan Konuları

Çalışma, kullanımlarında herhangi bir olağandışı tehlikeye sahip kimyasallar, prosedürler veya ekipman içeriyorsa, yazarlar bunları yazıda açıkça belirtmelidir. Çalışma, denek ve kobayları içeriyorsa, yazarlar çalışmada yapılan tüm işlemler için ilgili kanunlara ve kurumsal yönergelere uygun olarak hareket etmeli ve ilgili komitelerin / kuruluşların onayını almış olmalıdırlar.

Basılı Çalışmalardaki Temel Hatalar

Yazar/lar kendi yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık fark ettiğinde, yazışmalardan sorumlu yazar makaleyi geri çekmek veya uygun düzeltmeyle yayınlamak için ilgili durumu derhal Baş Editöre bildirmekle yükümlüdür.



Yayıncının Görevleri

Dergi İçeriğine Erişim

Yayıncı, dergiye açık erişim sağlamayı taahhüt eder. Makalelerin başvuru ve değerlendirme sürecindeki işlemleri için herhangi bir maddi manevi ücret talep etmez. 

Yayınların Arşivlenmesi ve Korunması

Yayıncı kurum, çevrimiçi içeriğin arşivlenmesi ve korunmasını Dergipark aracılığıyla Lockss kullanarak yapmaktadır.

Makale gönderim/süreç işlemleri ücretsizdir.